Przejdź do treści

Miazgowce – Grupa szkodników drewna

Miazgowce są grupą szkodników drewna żerującą w różnych gatunkach drzew. Do drzew w których drewnie żerują miazgowce zaliczamy między innym mahonie, jesiony, dęby, drzewa hikorowe, orzechowce, wiśnie, topole i drzewa świętojańskie. Najważniejszym ze składników diety miazgowców jest skrobia. Skrobia znajduje się zwłaszcza w drewnie żywych drzew lub pochodzącym z drzew, które ścięto nie dawniej niż kilka lat temu. Z tego powodu miazgowce często pojawiają się w lasach, a miazgowce żyjące w domach preferują młode drewno. Minimalna ilość skrobi w drewnie przy której miazgowce mogą w nim żerować to 3%.

Gdzie żerują miazgowce

Miazgowce częściej od innych szkodników drewna technicznego żerują w wykonanych z drewna przedmiotach na przykład ramach obrazów lub meblach. Podobnie jak w przypadku innych szkodników drewna na przykład kołatka ukrytego lub spuszczela pospolitego miazgowce często przez wiele pokoleń żerują w tych samych fragmentach drewna przez co doprowadzają do jego całkowitego zniszczenia. Ze względu na szybszy rozwój miazgowców zniszczenia te w ich przypadku często następują jednak szybciej niż jest to w przypadku wspominanych już spuszczela pospolitego czy kołatka domowego. Z drugiej strony miazgowce często żerują w przedmiotach i elementach wyposażenia, które łatwiej wymienić niż na przykład belki w których często żeruje spuszczel pospolity. Rzadziej są to też zabytki niż w przypadku preferującego starsze drewno kołatka domowego. 

Rodzaje miazgowców

Do miazgowców zaliczamy kilkadziesiąt, około 60 gatunków owadów. Spośród nich kilka żeruje w drewnie. Najbardziej znane z nich to miazgowiec parkietowy oraz miazgowiec brunatny. Szkodniki te rozpowszechnione są dość szeroko. Rozpowszechnienie to zawdzięczają one człowiekowi, który w przeszłości zawlekał je w różne miejsca razem z meblami oraz materiałami budowlanymi. Larwy miazgowców preferują suchsze drewno. Z tego powodu nie żerują one w drewnie świeżo ściętym. Opadają je dopiero po wysuszeniu.

Miazgowce najczęściej żerują w drewnie które ma duże, pozwalające na wprowadzenie pokładełka w jego wnętrze naczynia. Wielkość tych naczyń może być wyczuwana przez samice dzięki temu właśnie pokładełku. Istnieją podejrzenia, że samice potrafią ocenić zawartość skrobi w drewnie za pomocą próbek pobranych za pomocą pokładełka. Jeśli drewno okaże się zawierać odpowiednie ilości skrobi w jego wnętrzu składane jest jajo. Jeśli chodzi o gatunki drewna popularne w Polsce to jaja te najczęściej składane są w drewnie dębowym. Samice preferują zwłaszcza drewno okorowane, ale nie pokryte farbami, woskiem lub pokostem.

miazgowce szkodniki drewna

Rodzaje miazgowców

Wśród wielu gatunków miazgowców największe straty powoduje miazgowiec brunatny. Miazgowiec brunatny żeruje w drewnie drzew liściastych. Występuje zwłaszcza na terenie Europy i Ameryki Północnej.

Pojedyncza samica miazgowca brunatnego składa w naczyniach bieli do 220 jaj. Jaja te są wysmukłe i długie. Larwy miazgowca brunatnego wylęgają się z jaj po upływie od 8 do 12 dni. Czasami jednak zdarza się, że larwy miazgowca brunatnego wylęgają się z jaj wcześniej nawet po upływie jedynie 3 dni. Po upływie tego czasu larwy miazgowca rozpoczynają tworzenie tuneli w zewnętrznej warstwie drewna. Miazgowce nie produkują celulazy w związku z czym nie potrafią one trawić celulozy. Wartości odżywcze czerpią ze znajdujących się w drewnie białek, cukrów oraz skrobi. Optymalne warunki dla rozwoju larw miazgowców to wilgotność drewna wynosząca od 10 do 20 % i wilgotność powietrza wynosząca od 40 do 80 %.

Pod koniec swojego żerowania larwa miazgowca brunatnego wygryza chodnik biegnący w kierunku powierzchni drewna. Tuż pod powierzchnią tworzy ona komorę poczwarkową. Długość stadium larwalnego jest zróżnicowana. Trwa ono od 2 do 9 miesięcy. Stadium to trwa zatem dużo krócej od stadium larwalnego większości gatunków szkodników drewna technicznego. Stadium poczwarki trwa 14-28 dni. Warstwa oddzielająca komorę poczwarkową od świata zewnętrznego jest już bardzo cienka w związku z czym bez trudu jest ona przegryzana przez owada dorosłego, który tworzy w niej mający do 2 milimetrów średnicy otwór wylotowy.

Larwy miazgowców

Po zakończeniu swojego rozwoju dorosła larwa wygryza kanał w kierunku powierzchni drewna i tuż pod powierzchnią formuje komorę poczwarkową. Stadium larwalne trwa od 2 do 9 miesięcy, w zależności od temperatury, wilgotności i zawartości skrobi w drewnie. Stadium poczwarki trwa 2-4 tygodnie. Powstały owad dorosły wygryza w cienkiej warstewce okrągły otwór wyjściowy o średnicy 1-2 mm. Czasem, gdy powierzchnia drewna jest pokryta materiałem ochronnym lub ozdobnym (skóra, srebro, ołów), wówczas chrząszcz wygryza otwór w tym materiale.

Rozwój miazgowców

Chrząszcze wychodząc otworem wypychają trociny z odchodami. Odchody są bardzo drobne, przypominają wyglądem puder lub talk, a nie piaszczystą lub ziarnistą strukturę, jak u innych szkodników drewna.  Czas rozwoju miazgowca brunatnego zależy od warunków środowiskowych i trwa od 3 miesięcy do roku, a nawet i dłużej. W warunkach naturalnych szkodniki kończą rozwój w miesiącach letnich, od czerwca do sierpnia. Po wyjściu na zewnątrz dorosłe łączą się w pary, a po kopulacji samice składają jaja pojedynczo lub grupami bezpośrednio do naczyń bieli. Jeśli powierzchnia drewna jest pomalowana, wówczas samica może znaleźć naczynia w otworach wyjściowych i w nie składa swoje jaja. Dorosłe żyją od 3 do 6 tygodni, prowadząc nocny tryb życia. Chrząszcze chętnie latają i są przyciągane przez światło.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *